عرق کردن، حتی فکرکردن به این کلمه نیز می‌تواند باعث عرق شما شود! آیا تابهحال نگران این بوده‌اید که لباس به پشت کمر شما نچسبد و یا مبادا وقتی کف دستتان مرطوب است با کسی دست بدهید؟ آیا تابهحال از لکه‌های زیربغل خود خجالت‌زده شده‌اید؟ اگر چنین بوده است^ پس دقیقاً می‌دانید می‌خواهیم دررابطه با چه چیزی صحبت کنیم. بر خلاف باورهای غلط درباره عرق کردن، درحقیقت، اغلب اوقات عرق کردن فرایندی طبیعی و نشانگر سلامت بدن است.
چرا عرق می‌کنیم؟
عرق کردن به‌منظور تنظیم دمای طبیعی صورت می‌گیرد، چراکه سبب میشود گرمای اضافی از بدن دفع شود. بنا به گفته لیندا بلوم فیلد هیلز، متخصص پوست، تعریق فرایندی فیزیولوژیکی و حیاتی در بدن انسان است که موجب هموستاز حفظ عملکرد سالم همه اندام‌ها میشود.
همچنین، او بیان می‌کند: «پوست بزرگ‌ترین اندام بدن است و عملکرد اصلی آن این است که از اندام‌های زیرین خود مراقبت و نگهداری کند. این اندام برای تثبیت دمای بدن در 98.6 درجه فارنهایت عملکرد بی‌همتایی را از خود نشان می‌دهد. برخلاف باورهای غلط درباره عرق کردن تنظیم دمای بدن توسط پوست از چندین راه میسر میشود که یکی از مهم‌ترین آنها عرق کردن است.»
باورهای غلط درباره عرق کردن
دکتر هونت توضیح می‌دهد که اغلب فرایندهایی که در بدن ما به وقوع می‌پیوندد و بیشتر فعالیت‌هایی که اندام‌های بدن ما انجام می‌دهند، سبب آزاد شدن گرما در بدن می‌شوند. تعریق، واکنش بدن نسبت به‌منظور دفع گرمای تولید شده است. زمانی که فرایند عرق کردن اتفاق می‌افتد، غدد عرق یا غدد تراوه ریز در سرتاسر بدن ما شروع به فعالیت می‌کنند.
در نواحی مودار نیز، غددی به نام آپوکرین وجود دارند که در فرایند تعریق دخیل هستند. غدد تراوه ریز مایع شفافی را از خود ترشح می‌کنند که بخش عمده آن آب تشکیل شده و شامل مقادیر کمی نمک، شکر، چربی، پروتئین، اوره و آمونیاک نیز است. عرق کردن با به‌کارگیری واکنش ساده تبخیر، موجب میشود تا گرمای داخلی بدن از سطح پوست خارج شود. تعریق ممکن است به دلایل دیگری نیز اتفاق بیفتد. اما تنظیم حرارت بدن وظیفه اصلی این فرایند است.
وقتی از عرق کردن سخن به میان می‌آید، سروکله باورهای اشتباه بسیاری در باره آن پیدا میشود. برای کمک به شما و برای اینکه بدانیم کدام‌یک از این باور‌ها درست و کدام‌یک غلط است، ما از متخصصان این حوزه کمک گرفتیم.
1. همه اشخاص به‌اندازه هم تعریق می‌کنند
باور اشتباه اول این است که بسیاری گمان می‌کنند همه اشخاص به یک اندازه عرق می‌کنند. درست مانند تمام ویژگی‌های بدن انسان که منحصربهفرد است، میزان تعریق هر شخصی نیز با دیگری متفاوت است. یعنی هر شخصی به میزان متفاوتی عرق می‌کند. تینا آلستر، متخصص پوست در شهر واشنگتن‌دی‌سی، بیان می‌کند که ژنتیک در این جا، عامل تعیین‌کننده‌ای است. بااینوجود، فراتر از AND شما، عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر میزان تعریق شما اثر می‌گذارند.
کسانی که از برخی از بیماری‌ها، شرایط پزشکی مزمن یا عفونت رنج می‌برند، بیشتر از قبل عرق می‌کنند. از بیماری‌های که افزایش تعریق را به دنبال دارند، می‌توان به تیروئید یا سل اشاره کرد. افزون بر این، هورمون‌ها، ساعت زیستی بدن، چرخه‌های خواب سبب تغییر در میزان تعریق بدن می‌شوند. همچنین، داروها، فعالیت بدنی، استرس و عوامل استرس‌زا تأثیر به سزایی در عرق کردن دارند. برخی از قسمت‌های نیز بدن در مقایسه با سایرین، بیشتر عرق می‌کنند. از این قسمت‌ها می‌توان زیربغل، صورت، پوست سر، دست‌ها و پاها را نام برد.
2. بیشتر مردم عرق نمی‌کنند
یکی دیگر از باورهای غلط درباره عرق کردن این است که اغلب مردم تعریق کمی دارند. اغلب افراد، درصورتی‌که تحت تمرین و فعالیت‌های بسیار شدید قرار بگیرند، ممکن است در روز به مقدار 10 تا 11 لیتر عرق کنند. دکتر هونت می‌گوید: «تعجبی ندارد که بسیاری از مردم نسبت به مصرف آب حساسیت دارند.»
3. مردان و زنان به یک اندازه عرق می‌کنند
او بیان می‌کند: «اما به طور متوسط، فردی که به فعالیت معمولی مشغول است، در طول یک روز 1 لیتر عرق از خود ترشح می‌کند. این عرق به طور غیرقابل‌تشخیصی ترشح و تبخیر میشود. عوامل متعدد و متفاوت زیادی هستند که مشخص می‌کنند یک فرد چه زمانی و چقدر امکان دارد عرق کند. درکل، معمولاً مردان بیش از بانوان عرق می‌کنند.»
4. عرق بوی بدی می‌دهد
سومین باور نادرستی که در بین مردم دهان‌به‌دهان میشود این است که عرق بوی بدی می‌دهد. عرق به‌خودی‌خود باعث نمی‌شود که شما بوی بدی بدهید. بنا به گفته دکتر آلستر، عرق تنها هنگامی بو می‌دهد که با باکتری‌هایی که روی سطح پوست هستند، ترکیب شود. بوی بد زمانی ممکن است ایجاد شود که عرق ترشح شده از غدد تراوه ریز و آپوکرین در سراسر پوست با باکتری‌های فلورا پوست یا باکتری‌های معمولی مخلوط شود. عامل دیگری که بر بوی عرق تأثیرگذار است، رژیم غذایی و فرومون‌های منحصربهفرد ما هستند. در مقاله دیگری درباره علت بوی بد عرق و روش درمان آن توضیح داده‌ایم.
5. هرچه بیشتر عرق کنید، بهتر ورزش کرده‌اید
یکی دیگر از باورهای غلط درباره عرق کردن این است که میزان عرق کردن شما در حین انجام یک فعالیت، میزان تأثیر آن را نشان می‌دهد. رد کردن این مورد به این آسانی نیست و نیاز به بررسی بیشتری دارد. دکتر هونت می‌گوید: «میزان عرق رابطه مستقیم اما ضعیفی با شدت تمرین دارد، چراکه ماهیچه‌ها و بدن در حال فعالیت هستند و از خود گرما ساطع می‌کنند. [ازاین‌رو تعریق صورت می‌گیرید.]» بااینوجود، بسته به عوامل ذاتی، ژنتیکی و بیولوژیکی فردی، میزان تعریق افراد در مقایسه با یکدیگر بسیار متفاوت است.
علاوه بر این موارد، عوامل محیطی نیز در میزان تعریق دخیل هستند. دمای فضای که فرد در آن ورزش می‌کند بر میزان تعریق فرد بسیار تأثیرگذار است. مطمئناً تابهحال عبارت یوگای داغ به گوش شما خورده است. علاوه بر دما، رطوبت نیز از عوامل محیطی است که بر میزان تعریق در طول تمرین تأثیر می‌گذارد.
6. کاهش عمدی و شدید تعریق، عوارضی ندارد
برخی گمان می‌کنند که می‌تواند تعریق خود را با خیال راحت به میزان زیادی کاهش دهند. این موضوع از باورهای غلط درباره عرق کردن است. روش‌های درمانی متعددی وجود دارند که با کمک آنها فرد می‌تواند تعریق خود را کاهش دهد. استفاده از ضدتعریق‌های موضعی با یا بدون تجویز پزشک، تزریق نوروتوکسین‌هایی همانند بوتاکس به زیربغل و داروهای خوراکی از جمله این روش‌ها هستند.
اما بنا به گفته دکتر هونت، بدن برای اینکه سالم بماند و عملکرد مناسبی داشته باشد، نیاز دارد تا در سطح حداقل و به طور نامحسوسی عرق کند و دمای خود را تنظیم نماید. درصورتی‌که تعریق به میزان زیادی کاهش پیدا کند، فرد در معرض خطر گرمازدگی یا از حال رفتن در اثر گرما قرار می‌گیرید. چراکه ممکن است دمای مرکزی بدن به میزان زیادی افزایش یابد.
کم‌کردن عمدی میزان تعریق بدن به‌ویژه در شرایطی چون آب‌و‌هوای گرم‌و‌خشک، سن بالا، ورزش بی‌رویه یا فعالیت بسیار شدید خطراتی را در پی خواهد داشت. همچنین، مصرف داروهای خوراکی که سبب کاهش تعریق عمومی می‌شوند، خطرناک است.
7. روش‌های درمان تعریق شدید که داخل مطب انجام می‌شوند، بی‌تأثیرند
ششمین مورد از باورهای غلط درباره عرق کردن این است که روش‌هایی که در داخل مطب‌ها به کار گرفته می‌شوند، نمی‌توانند به کاهش تعریق بیش از حد کمک کنند. دکتر هونت می‌گوید: «تعدیل‌کننده‌های عصبی مثل Botox Cosmetic (بوتاکس) و سایر مواد مشابه، از آزاد شدن یک انتقال‌دهنده عصبی به نام استیل‌کولین جلوگیری کرده تا مانع از ترشح عرق از غدد عرقی شوند.»
او ادامه می‌دهد: «ADF چنین مواردی را برای درمان تعریق زیربغل مناسب دانسته است. اثر آنها نیز احتمالاً چهار تا شش ماه باقی بماند. همچنین، درمان به‌وسیله این مواد معمولاً تحت پوشش بیمه پزشکی قرار می‌گیرد. می‌توان از داروهایی که هنوز به تأیید ADF نرسیده‌اند برای درمان تعریق کف دست‌وپا نیز استفاده کرد. اما درد ناشی از تزریق‌های زیاد ممکن است فرد را از ادامه درمان منصرف کند.»
یکی دیگر از روش‌های درمانی که در مطب‌ها به کار گرفته میشود، میرادرای است. در این روش غدد عرق زیربغل به طور دائمی از بین می‌روند. بنا به گفته دکتر هونت، در این روش غدد عرق، به‌وسیله انرژی الکترومغناطیسی، تخریب حرارتی می‌شوند.
8. عرق بر روی لباس‌ها لکه ایجاد می‌کند
مورد بعدی از باورهای غلط درباره عرق کردن این است که لکه عرق بر روی لباس‌ها باقی می‌ماند. درست همانند بوی عرق، لباس شما نیز در اثر عرق لکه‌دار نمی‌شود، مگر وقتی که عرق با باکتری‌های سطح پوست مخلوط شود. دکتر آلستر می‌گوید: «عرق شفاف است. تغییر رنگ لباس به‌خاطر وجود باکتری‌ها یا چیزی درون الیاف خود لباس است.» ترکیب عرق و یا مواد ضد تعریق نیز ممکن است رنگ لباس‌های شما را به رنگ زرد تا قهوه‌ای تغییر دهد.
به گفته دکتر هونت، برای جلوگیری از ایجاد لکه، می‌بایست نگذارید عرق خشک شود و داخل بافت پارچه رسوب کند. همچنین، مواد شوینده مخصوصی نیز وجود دارند که اغلب بر پایه آنزیم ساخته شده‌اند و لکه‌های عرق را به‌خوبی از بین می‌برند.
9. عرق کردن سبب دفع سموم از بدن میشود
باور اشتباه دیگری که درباره عرق وجود دارد، این است که سموم از طریق عرق کردن از بدن خارج می‌شوند. دکتر آلستر بیان می‌کند که شما فقط عرق می‌کنید و سموم را از بین نمی‌برید. بلکه این کبد و کلیه‌های شما هستند که شما را از شر تمام چیز‌هایی که بدنتان به آنها نیاز ندارد، خلاص می‌کنند. این اندام‌ها فیلتر و سم‌زداهایی عالی هستند.
10. با عرق کردن، وزن کم می‌کنید
کاهش وزن در نتیجه عرق کردن، دهمین مورد از باورهای غلط درباره عرق کردن است. تنها وزنی که شما هنگام عرق کردن از دست می‌دهید، وزن آب موجود در عرق است. البته این کاهش وزن دائمی نیست و وزن فرد واقعاً کاهش نمی‌یابد. دکتر آلستر ادعا می‌کند: «هنگامی که عرق می‌کنید، آب بدن خود را از دست می‌دهید و این به معنای سوزاندن چربی‌ها نیست.» کاهش وزن با عرق کردن به معنای این است که فرد مقدار زیادی از مایعات بدن خود را از دست می‌دهد که در نتیجه آن بدن کم‌آب میشود. به‌طورکلی، این روش سلامت فرد را به خطر می‌اندازد و توصیه نمی‌شود.
11. عرق کردن باعث میشود جوش بزنید
عرق باعث انواع جوش صورت نمی‌شود و هر گفته‌ای خلاف آن باور غلطی است که در بین مردم جاافتاده است. به بیان دقیق‌تر، تعریق به‌تنهایی نمی‌تواند سبب ایجاد جوش شود. دکتر آلستر بیان می‌کند که جوش زمانی بروز می‌کند که عرق با باکتری‌ها یا روغن‌های موجود در سطح پوست ترکیب شود و منافذ آن را مسدود کند.
پاک‌کردن عرق به‌تنهایی و بدون شست‌وشو در جلوگیری از جوش زدن مؤثر نیست. چراکه پس از پاک‌کردن عرق، باز هم منافذ پوست شما توسط باکتری‌ها، روغن و عرق مسدود میشود. برای اینکه از جوش زدن جلوگیری کنید، می‌توانید پس از تعریق سریعاً دوش بگیرید و بدن خود را با انواع شوینده‌ها بشویید.
ایا ورود عرق به چشم ضرر دارد